Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα – 6 Απριλίου του 1941

ethnos 6 april 1941

Πρωί της 6ης Απριλίου 1941. Τα γερμανικά στρατεύματα εισβάλουν ταυτόχρονα σε Ελλάδα και Γιουγκοσλαβία. Με αφορμή τα 72 χρόνια από τη γερμανική εισβολή, που συμπληρώνονται σήμερα, το αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και ανέβασε στις ιστοσελίδες της κρατικής ραδιοτηλεόρασης το επεισόδιο «Η γερμανική εισβολή» της σειράς ντοκιμαντέρ «Χρονικό Της Εθνικής Αντίστασης», του Αντώνη Βογιάζου, παραγωγής 1987.

https://www.youtube.com/watch?v=FcFGeLJYrLU

Η προέλαση των γερμανικών δυνάμεων στο ελληνικό έδαφος ξεκίνησε από τα βόρεια σύνορα προς τη Θεσσαλονίκη (9 Απριλίου) και συνεχίστηκε σε συνεργασία με τις ιταλικές δυνάμεις για να καταλήξει στα νησιά του Αιγαίου (8 Μαΐου).

Στο μεταξύ πραγματοποιήθηκε η υπογραφή των δύο Πρωτοκόλλων Συνθηκολόγησης (20 και 23 Απριλίου) και η εδαφική κατάκτηση της Αθήνας (27 Απριλίου).

Το ντοκιμαντέρ καταγράφει τη φυγή της ελληνικής κυβέρνησης, αρχικά στην Κρήτη, την ορκωμοσία της πρώτης κατοχικής κυβέρνησης, τις απαρχές της έκρηξης του πατριωτισμού, την άρνηση ορισμένων αξιωματικών να συνθηκολογήσουν, την πρόταση για διεξαγωγή ανταρτοπόλεμου, τη συλλογή και απόκρυψη οπλισμού, την απόκρυψη και φυγάδευση Βρετανών αιχμαλώτων, τη δράση των φοιτητών και τις εκδηλώσεις αυθόρμητης αντίστασης από τους Έλληνες με δολιοφθορές προς τον στρατό κατοχής.

germaniki_eisvoli_athens

Το αφιέρωμα διανθίζεται από μαρτυρίες αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, πρωτότυπες συλλογές σπάνιων ή ανέκδοτων φωτογραφιών, κινηματογραφικά ντοκουμέντα, καθώς και από έγγραφο αρχειακό υλικό από τις γερμανικές αρχές, που αναδεικνύει την Αντίσταση από τη σκοπιά των κατακτητών.

Iστορία
Η Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα ήταν η πολεμική επιχείρηση του Άξονα, και κατά κύριο λόγο της Ναζιστικής Γερμανίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κατά της Ελλάδας. Οι πολεμικές επιχειρήσεις στην ηπειρωτική Ελλάδα [Επιχείρηση Μαρίτα (Unternehmen Marita) για τους Γερμανούς και Μάχη της Ελλαδας (Battle of Greece) για τους Βρετανούς] είναι το πρώτο μέρος της γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα, της οποίας δεύτερο και τελευταίο μέρος ήταν η Μάχη της Κρήτης. Η Γερμανική εισβολή θεωρείται τμήμα των ευρύτερων πολεμικών επιχειρήσεων στη Μεσόγειο και ειδικότερα της Βαλκανικής Εκστρατείας.

germaniki_eisvoli_athens1

Η Γερμανική εισβολή αποτελεί για την Ελλάδα συνέχεια και παραλληλία του Ελληνοϊταλικού πολέμου που είχε ξεκινήσει με την επίθεση Ιταλικών στρατευμάτων στις 28 Οκτωβρίου 1940. Μέσα σε μερικές μόλις εβδομάδες οι Ιταλοί είχαν εκδιωχθεί από την Ελλάδα και οι Ελληνικές δυνάμεις προωθούμενες είχαν καταλάβει μεγάλο τμήμα της Βορείου Ηπείρου, της νότιας Αλβανίας. Τον Μάρτιο του 1941 η μεγάλη ιταλική εαρινή αντεπίθεση απέτυχε και η Γερμανία αναγκάστηκε τότε να προστρέξει σε βοήθεια της συμμάχου της, κατά το λεγόμενο Χαλύβδινο Σύμφωνο. Η Γερμανική επίθεση έγινε επιτακτικότερη από την παρουσία βρετανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα, διότι αυτά θα μπορούσαν να απειλήσουν τα μετόπισθεν της επικείμενης επίθεσης της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ, γνωστής ως Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα.

germaniki_eisvoli_athens2

Η γερμανική εισβολή ξεκίνησε στις 6 Απριλίου του 1941, με την επίθεση γερμανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα μέσω της Βουλγαρίας και Γιουγκοσλαβίας. Δύο γερμανικά σώματα στρατού θα επιτεθούν στις ελληνικές θέσεις στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Παρά την ηρωική αντίσταση των αμυνομένων η μάχη διήρκεσε μόλις τέσσερις μέρες, καθώς η γερμανική επίθεση μέσω Γιουγκοσλαβίας υπερκέρασε τις θέσεις άμυνας και απειλούσε τα μετόπισθεν των ελληνικών στρατευμάτων. Στις 9 Απριλίου παραδόθηκαν τα ελληνικά στρατεύματα στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη με τους Γερμανούς να εκφράζουν τον θαυμασμό τους για την ανδρεία και μαχητικότητα των Ελλήνων.

germaniki_eisvoli_athens map

Στις 9 Απριλίου ξεκίνησε η γερμανική προέλαση προς νότια, με ταυτόχρονη κίνηση δυνάμεων από την Έδεσσα και από την περιοχή της Φλώρινας. Στην γραμμή άμυνας στην Δυτική Μακεδονία, οι συνδυασμένες δυνάμεις της Ελλάδας και της Βρετανικής Κοινοπολιτείας δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις καλύτερα εξοπλισμένες και αριθμητικά υπέρτερες Γερμανικές δυνάμεις. Το ρήγμα στην άμυνα που δημιουργήθηκε στην περιοχή της Κλεισούρας υποχρέωσε σε σύμπτυξη τις ελληνοβρετανικές δυνάμεις, αλλά στις 16 Απριλίου οι Γερμανοί κατάφεραν να παρεμβληθούν μεταξύ των Ελληνικών και Κοινοπολιτειακών δυνάμεων.

Η γρήγορη κίνηση των γερμανικών δυνάμεων στην ελληνική ενδοχώρα έθετε σε κίνδυνο και τους Έλληνες που μάχονταν κατά των Ιταλών στην Αλβανία. Η πεντάμηνη χειμερινή εκστρατεία είχε καταπονήσει τους Έλληνες μαχητές και μπροστά στον κίνδυνο πλήρους διάλυσης του Στρατού ένας ανώτατος αξιωματικός, ο Αντιστράτηγος Γεώργιος Τσολάκογλου, στις 20 Απριλίου συνθηκολογεί με τους Γερμανούς παρά τις αντίθετες διαταγές της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας. Η Γερμανική εκστρατεία στην ηπειρωτική Ελλάδα τελείωσε με μία γρήγορη και καθολική γερμανική νίκη με την κατάληψη της Καλαμάτας στην Πελοπόννησο, μέσα σε ακριβώς είκοσι τέσσερις μέρες. Τόσο Γερμανοί όσο και Σύμμαχοι αξιωματούχοι εξέφρασαν το θαυμασμό τους για την ισχυρή αντίσταση που προέβαλαν οι Έλληνες στρατιώτες.

Στις 20 Μαίου 1941 ξεκινά η Μάχη της Κρήτης. Επίλεκτα γερμανικά στρατεύματα επιτίθενται με αεραποβατική ενέργεια στο νησί το οποίο υπερασπίζονταν δυνάμεις της Ελλάδας και της Βρετανικής Κοινοπολιτείας . Οι σκληρές μάχες που διεξάγονται τις επόμενες δώδεκα μέρες αναδεικνύουν νικητές τους Γερμανούς. Όμως το τίμημα της νίκης τους είναι σοβαρό και έτσι μέχρι το τέλος του πολέμου δεν θα επαναλάβουν παρόμοια επιχείρηση.

Κάποιοι ιστορικοί θεωρούν την Γερμανική εκστρατεία στην Ελλάδα αποφασιστική για την έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, θεωρώντας ότι αποτέλεσε σοβαρή καθυστέρηση της εισβολής του Άξονα στη Σοβιετική Ένωση. Άλλοι θεωρούν ότι η εκστρατεία δεν είχε καμία επιρροή στην Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα και χαρακτηρίζουν τη Βρετανική επέμβαση στην Ελλάδα ως μάταιο εγχείρημα, μία «πολιτική και συναισθηματική απόφαση» ή ακόμα και ένα «σαφές στρατηγικό σφάλμα».

Πηγή: wikipedia